Với tuổi đời hơn 300 năm, làng nghề tiện Nhị Khê là một trong những làng nghề nổi tiếng của Việt Nam. Trong bài viết này, JAVICO sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết về những thông tin liên quan đến làng nghề tiện gỗ Nhị Khê.
Làng tiện gỗ Nhị Khê ở đâu?
Làng nghề tiện Nhị Khê thuộc huyện Thường Tín, Hà Nội, cách trung tâm thành phố khoảng 20 km về phía Nam.
Lịch sử của làng tiện Nhị Khê
Làng Nhị Khê vốn có tên Nôm là làng Dũi, lại nổi tiếng với nghề tiện nên còn được gọi tên là làng Dũi Tiện.
Nghề tiện có mặt ở Nhị Khê đã cả vài trăm năm. Tương truyền, dưới thời vua Lê chúa Trịnh, một người thợ tiện rất mực tài hoa có khả năng tiện ra những sản phẩm vô cùng tinh xảo tên là Đoàn Tài đã truyền nghề cho dân làng Nhị Khê. Khi dân làng đã thành thục nghề, nhằm ngày 25/10, cụ Đoàn Tài đã dời làng và không trở về nữa. Làng Nhị Khê đã tôn cụ Đoàn Tài làm ông tổ nghề tiện của làng và lấy ngày 25/10 Âm lịch hằng năm làm ngày giỗ tổ nghề.
Lễ giỗ tổ nghề tiện ở làng Nhị Khê được tổ chức trang trọng vào ngày 25/10 Âm lịch hằng năm. (Ảnh từ Internet)
Vào thế kỉ 18 – 19, nghề tiện Nhị Khê vô cùng phát triển, người dân trong làng đã lên các phố TôTịch, Hàng Gai… để mở cửa hàng.
Đồ tiện Nhị Khê có gì đặc biệt?
Các sản phẩm của làng Nhị Khê thường được tiện từ gỗ hoặc sừng.
Trước đây, người Nhị Khê làm ra các sản phẩm tiện chủ yếu thuộc dòng đồ thờ cúng (ống hương, giá nến, mâm bày, lọ hoa, tràng hạt…) và dòng đồ gia dụng (giỏ đựng ấm tích, mâm gỗ, bàn trà, lọ chè, chấn song cửa, chân bàn, chân ghế điếu bát, khuôn bánh, quả cầu, con quay…).
Một số sản phẩm đồ gia dụng của làng tiện Nhị Khê. (Ảnh từ Internet)
Hiện nay, làng nghề Nhị Khê còn làm ra thêm nhiều loại tượng Phật, tượng muông thú… để đáp ứng nhu cầu của thị trường. Ngoài ra, phần gỗ vụn cũng được người dân tận dụng để làm ra các hạt gỗ tròn dùng trong xâu mành, làm gối.
Hiện nay, làng nghề Nhị Khê còn làm ra nhiều loại tượng muông thú để đáp ứng nhu cầu của khách hàng. (Ảnh từ Internet)
Ngoài những sản phẩm tiện thông thường, người thợ Nhị Khê hiện nay còn kết hợp kĩ thuật tiện với kĩ thuật khảm trai, sơn mài, điêu khắc một cách khéo léo để tạo ra những mặt hàng mĩ nghệ, trang trí cao cấp, tinh xảo.
Có một điều rất đặc biệt ở làng nghề tiện Nhị Khê đó là mỗi hộ thường sẽ chỉ chuyên sản xuất một hoặc một vài mặt hàng, ít trùng nhau, ít cạnh tranh, các sản phẩm luôn được chau truốt tỉ mỉ, tinh xảo.
Sản phẩm tiện gỗ Nhị Khê được trau chuốt tỉ mỉ trong từng đường nét. (Ảnh từ Internet)
Người thợ tiện Nhị Khê xa xưa vô cùng vất vả, phải dùng máy tiện thô sơ không có ổ bi đạp bằng chân với bánh xe quay bằng gỗ, dây quay bằng dây thừng hoặc dây da. Hiện nay, người thợ nơi đây đã có thêm sự trợ giúp của máy tiện chạy bằng mô tơ điện và các loại máy cưa, máy dập hạt tròn, máy mài… hiện đại hơn, vừa giảm bớt sức lực lại vừa tăng năng suất lao động. Thế nhưng, dù ở thời nào thì các sản phẩm tiện của Nhị Khê đều nổi tiếng xa gần về sự tinh xảo.
Các sản phẩm của làng tiện Nhị Khê hiện nay được sản xuất với sự hỗ trợ của máy móc hiện đại, giúp tiết kiệm sức lực, nâng cao chất lượng, năng suất. (Ảnh từ Internet)
Thực tế phát triển của làng nghề tiện Nhị Khê
Các sản phẩm của làng nghề tiện Nhị Khê được ưa chuộng cả ở trong và ngoài nước, nhiều mặt hàng đã được xuất khẩu ra nước ngoài. Nghề tiện đã tạo ra việc làm cho không chỉ người dân trong làng mà còn cả người dân ở các địa phương lân cận, giúp phát triển kinh tế, nâng cao đời sống ở địa phương.
Hiện nay, làng tiện Nhị Khê còn là một điểm du lịch hấp dẫn đối với khách du lịch gần xa. Đến với làng nghề, du khách sẽ có cơ hội tìm hiểu và tận mắt trải nghiệm quá trình tạo ra những sản phẩm tiện ở làng nghề.
Hy vọng những thông tin trên đây đã giúp bạn hiểu hơn về làng tiện gỗ Nhị Khê – nơi kết tinh những giá trị đẹp đẽ của làng nghề truyền thống Việt Nam.
